V&A 08-086 Prepensioen en uitstel van de in de regeling vastgestelde prepensioendatum

Publicatiedatum 14-02-2024

Dit V&A 08-086 behandelt de vraag of en onder welke voorwaarden het mogelijk is om de ingangsdatum van de uitkeringen van het prepensioen uit te stellen.

Vraag

Een prepensioen gaat normaal gesproken in op de in de regeling vastgestelde prepensioendatum.

Is het mogelijk om het prepensioen feitelijk later te laten ingaan en zo ja, wat zijn dan de voorwaarden?

Antwoord

Ja, de prepensioenuitkeringen kunnen later ingaan dan de in de regeling vastgestelde prepensioendatum. Dit volgt uit artikel 38a, derde lid, Wet LB (tekst 2004).

Voorwaarde voor uitstel: doorwerken

Ondanks dat met ingang van 1 januari 2017 het doorwerkvereiste is vervallen voor ouderdoms- en overbruggingspensioen, is in de parlementaire behandeling van de Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen expliciet uitgesproken dat het doorwerkvereiste voor prepensioen nog steeds van kracht is (zie onder meer het Verslag van een schriftelijk overleg, kamerstukken 34 555, nr. 10, blz. 12). Voorwaarde voor uitstel van de ingangsdatum van de prepensioenuitkeringen is dan ook nog steeds dat de werknemer in de (nieuwe) dienstbetrekking niet minder gaat werken. Bij een afname van de omvang van het dienstverband in de (nieuwe) dienstbetrekking (overgang naar deeltijdwerk) moet het pensioen uit de (oude) dienstbetrekking naar rato ingaan (deeltijdpensioen). In onderdeel 4.5 van het Verzamelbesluit pensioenen van 27 juni 2023, nr. 2023-13641 is een goedkeuring onder voorwaarden opgenomen voor de situatie dat een voormalige werknemer doorwerkt als ondernemer of ingeval de (gewezen) werknemer belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden als bedoeld in afdeling 3.4 van de Wet IB 2001 geniet.

In alle gevallen moet de verzekeraar van het uit een vorige dienstbetrekking afkomstige slapersrecht wel toetsen of en in welke mate de (gewezen) werknemer nog doorwerkt. Bij deze toetsing kan worden volstaan met een verklaring van de (gewezen) werknemer zelf over de mate van doorwerken. Ondanks deze toetsing blijft de inhoudingsplicht van artikel 6, vijfde lid, Wet LB van kracht. Bij het beëindigen of verminderen van de werkzaamheden in de dienstbetrekking bij een andere werkgever, de werkzaamheden in de onderneming of de werkzaamheden als resultaatgenieter dient het prepensioen direct in te gaan, hetzij volledig, hetzij gedeeltelijk naar de mate van de vermindering van de omvang van de werkzaamheden. Dit uitgangspunt geldt bij elke verdere vermindering van de werkzaamheden. De werknemer dient de uitvoerder direct op de hoogte te brengen van elke vermindering van de werkzaamheden.

Het is in strijd met het inkomensvervangende karakter van het prepensioen als de aanvang daarvan wordt uitgesteld terwijl de werkzaamheden worden beëindigd. Op grond van het voorgaande is het in overeenstemming met de strekking van een prepensioenregeling dat de aanvang van het prepensioen direct aansluit op het beëindigen van de werkzaamheden.

Indien de in de regeling vastgestelde prepensioendatum wordt uitgesteld zonder dat sprake is van voortzetting van de dienstbetrekking, wordt de regeling onzuiver en treedt artikel 19b, eerste lid, aanhef, onderdeel a en slot, Wet LB in werking. De gehele aanspraak wordt dan belast.

Zelfs indien artikel 19b niet van toepassing zou zijn, zou uitstel zonder doorwerken de pensioengerechtigde niet baten omdat dan de pensioentermijnen op een ongebruikelijk tijdstip zouden worden genoten. Op grond van artikel 13a, tweede lid, Wet LB, zouden de termijnen dan toch moeten worden belast alsof ze normaal direct na afloop van de beëindiging van de werkzaamheden zouden zijn uitgekeerd.

Artikel 38a, tweede lid, onderdeel c, Wet LB (tekst 2004) bepaalt dat de uitkeringen van het prepensioen uiterlijk moeten eindigen bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd. In het besluit van 21 juli 2022, nr. 2022-8234 is echter onder voorwaarden goedgekeurd dat een prepensioen mag worden uitgekeerd tot uiterlijk de voor de betrokken gerechtigde geldende AOW-leeftijd. Uitstel van in de prepensioenregeling vastgestelde prepensioeningangsdatum naar een datum na het bereiken van de AOW-leeftijd is dan ook niet mogelijk. Uiterlijk op de laatste dag voor de dag waarop de AOW-leeftijd wordt bereikt moeten de opgebouwde prepensioenrechten worden omgezet in een hoger ouderdoms- en/of partnerpensioen. Dit volgt uit artikel 38a, derde lid, tweede volzin, Wet LB (tekst 2004). Zie hiervoor V&A 08-087.

Een Vraag en Antwoord van vergelijkbare strekking was eerder opgenomen in onderdeel 6 van het vervallen besluit CPP2004/244M (besluit van 8 juli 2004).