Vervallen V&A 08-082 Omzetting (ruil) van een deel van een pensioenregeling dat wordt opgebouwd op basis van een beschikbare-premiestelsel naar een ander deel van de regeling dat wordt opgebouwd op basis van een eindloon- of middelloonstelsel d.d. 110209
Vervallen
Deze versie van het Vraag & Antwoord is vervangen door Vraag & Antwoord 08-082 d.d. 22 januari 2016.
Vraag
Een pensioenregeling voorziet voor een deel in opbouw op basis van een beschikbare-premiestelsel en voor een ander deel in opbouw op basis van een eindloon- of middelloonstelsel. De regeling biedt de mogelijkheid om de in het beschikbare-premiedeel opgebouwde pensioenrechten om te zetten in pensioenrechten op basis van het eindloon- of middelloonstelsel.
Is dit fiscaal toegestaan en zo ja, hoe kan de storting vanuit het beschikbare premiestelsel dan op een juiste manier plaatsvinden?
Antwoord
Ja, dit is fiscaal toegestaan met inachtneming van het navolgende.
Wijziging van stelsel bij onderrendement
Van onderrendement is sprake als het behaalde rendement lager is dan mocht worden verwacht op basis van de uitgangspunten van artikel 18a, derde lid, van de Wet LB. Zie onderdeel 3.7.1 en bijlage III van de Handreiking inhaal en inkoop van pensioen.
Onderrendement is in ieder geval aanwezig indien het behaalde rendement lager is dan een rendement dat gelijk is aan de som van de rekenrente van 4% (artikel 18a, derde lid, onderdeel c, van de Wet LB) en de inflatiepercentages die hebben gegolden in de jaren waarin de premies hebben gerendeerd (CBS consumentenprijsindexcijfer voor alle huishoudingen).
Indien bij onderrendement de pensioenrechten uit het beschikbare-premiedeel worden omgezet in pensioenrechten op basis van het eindloon- of middelloondeel van de regeling speelt artikel 61, vierde lid, van de URLB een belangrijke rol. In dit artikel is geregeld dat voor de tot het moment van de stelselwijziging opgebouwde pensioenaanspraken de voor een beschikbare-premiestelsel van toepassing zijnde voorwaarden blijven gelden. Deze bepaling strekt ertoe te voorkomen dat door het omzetten van een beschikbare-premiepensioen in een eindloon- of middelloonpensioen tegenvallende beleggingsresultaten alsnog kunnen worden gecompenseerd.
Voorbeeld onderrendement
- Pensioenopbouw op eindloonbasis: 1,75%.
- Pensioenopbouw op beschikbare-premiebasis: 0,25% (ambitieniveau op eindloonbasis).
- Bereikte beleggingswaarde beschikbare-premiepensioen op de beoogde omzettingsdatum: € 25.000.
- Stel: voor omzetting in een extra eindloonaanspraak van 0,25% is nodig: € 50.000.
Er is een tekort aan pensioenwaarde van € 25.000. Dit tekort als gevolg van onderrendement mag niet worden ingehaald. De extra eindloonaanspraak die voor de beleggingswaarde van het beschikbare-premiedeel kan worden ingekocht is 25.000/50.000 * 0,25% = 0,125%. De totale eindloonaanspraak over de desbetreffende diensttijd wordt dan na het omzetten van het beschikbare premiepensioen: 1,75% + 0,125% = 1,875%. Het verschil met het wettelijk maximaal toegestane opbouwpercentage van 2% per dienstjaar kan later niet meer worden ingehaald. Een andere oplossing is in dit voorbeeld de toekenning van de aangroei tot 2% eindloon over de helft van de desbetreffende diensttijd. Voor de andere helft van deze diensttijd geldt dan een opbouwpercentage van 1,75%. Dit percentage mag nadien uiteraard niet meer worden verhoogd.
Wijziging van stelsel bij overrendement
Van overrendement is sprake als het behaalde rendement hoger is dan mocht worden verwacht op basis van de uitgangspunten van artikel 18a, derde lid, van de Wet. Zie onderdeel 3.7.2 en bijlage IV van de Handreiking inhaal en inkoop van pensioen
Indien het ambitieniveau van het beschikbare-premiedeel door overrendement is overschreden, mag het volgens het beschikbare-premiestelsel opgebouwde pensioen in een eindloon- of middelloonaanspraak worden omgezet voorzover er ruimte is in de eindloon- of middelloonregeling. Deze ruimte dient te worden berekend, rekening houdend met de wettelijke maximale opbouwpercentages voor die regelingen. De omzetting in een eindloonregeling mag niet leiden tot meer diensttijd dan de werkelijke diensttijd. De aanspraak die overeenkomt met het meerdere boven de ruimte die de middelloon- of eindloonregeling biedt, dient op grond van artikel 61, vierde lid, van de URLB in de beschikbare-premieregeling achter te blijven.
Het meerdere kan worden behandeld als een bij ontslag verkregen pensioenaanspraak (exedentrecht). Voor dit exedentrecht kent men dus geen aanvullende pensioenrechten in de eindloon- of middelloonregeling toe.
Voorbeeld overrendement
- Pensioenopbouw op eindloonbasis: 1,75%.
- Pensioenopbouw op basis beschikbare premie: 0,25% (ambitieniveau op eindloonbasis).
- Bereikte beleggingswaarde bij beschikbare-premiepensioen op de beoogde omzettingsdatum: € 75.000.
- Stel: voor omzetting in een extra eindloonaanspraak van 0,25% is nodig: € 50.000.
De beleggingswaarde van het beschikbare-premiedeel is € 75.000. Als deze waarde rechtstreeks zou worden vertaald in diensttijd in de eindloonregeling zouden meer dienstjaren worden toegekend dan werkelijk zijn doorgebracht. Dat kan niet bij een interne waardeoverdracht zoals deze. Zie voor een toelichting op deze materie Vraag & Antwoord 08-011. Er ontstaat een excedentrecht ten bedrage van € 75.000 – € 50.000 = € 25.000. Dat excedentrecht blijft achter in het beschikbare-premiedeel van de regeling.
De inhoud van dit Vraag en Antwoord was eerder opgenomen in onderdeel 1 van het vervallen besluit CPP2004/244M (besluit van 8 juli 2004).